Foute politici, fout geld
zaterdag 30 maart 2024
Foute politici en fout geld, het gaat vaak samen. Maar wat maakt politici fout? En wat houdt fout geld in dit verband eigenlijk in? Wat gedachten naar aanleiding van de ophef die ontstaat nu er
berichten langs komen van geld uit Rusland richting Nederlandse politici. Maar eerst: hoe werkt fascisme?
Essentieel onderdeel van fascistische politiek is het idee dat het ‘gevaar’, de ‘dreiging’ altijd uit ‘vreemde’ hoek komt. Van buitenaf, aangestuurd door andere landen, een ‘vreemd element’ in ‘eigen land’. Wat nationaal is, wordt bedreigd dat buiten de natie staat – of via verwijzing naar gevaar-van-buitenaf – buiten de natie wordt geparkeerd, in het uiterste geval geëlimineerd. ‘Eigen volk eerst’. ‘Nederland weer op nummer een’. ‘Van vreemde smetten vrij’. Dat soort enge dingen.
Het ‘vreemde element’ kan van alles zijn. Maar al te vaak is het een bevolkingsgroep. Joden zijn al heel lang als zodanig behandeld, Roma/Sinti eveneens. Moslims worden in Europese landen en de VS tegenwoordig ook als zo’n ‘vreemd element’ aangemerkt. Eritreeërs komen tegenwoordig ook in aanmerking, vluchtelingen in het algemeen sowieso. Hou ze in de gaten, sluit ze uit, sluit ze op, roei ze uit. Dat is hier de fascistische logica. En het begint met het aanwijzing van zulke groepen als ‘vreemd’, ‘niet bij de natie behorend’. Aanwijzing, gevolgd door uitsluiting. Zelden blijft het daar ook bij, als we het mechanisme van aanwijzing en uitsluiting de pas niet tijdig en grondig afsnijden.
Het vertrekpunt voor de fascist is dus de natie, het ‘eigen’ volk dat ‘eerst’ komt. De drijvende kracht in van het fascisme is de perceptie dat die natie zich in existentiële crisis bevindt, waartegen extreme maatregelen genomen dienen te worden, hetgeen dan natuurlijk een krachtig leiderschap vereist. De crisis wordt dan geweten aan het bestaan en de activiteit van ‘vreemde elementen’. De extreme maatregelen behelzen bovengenoemde reeks van aanwijzing tot en met verdrijving en/of uitroeiing. Dat krachtige leiderschap vertaalt zich in het Führer-principe, in een enkele fascistische partij zelfs zo ver doorgevoerd dat de partij behalve de Ene Leider geen leden heeft, maar alleen volgelingen.
Het is dan ook best hilarisch als juist fascisten door de mand vallen als verlengstukken en doorgeefluik van een ‘vreemde mogendheid’. Het is grappig als er aanwijzingen zijn dat Wilders en/of Baudet geld van Poetins Rusland zouden hebben gekregen. Het maakt het een stuk makkelijker om hun nationalisme als onoprecht en hypocriet en ongeloofwaardig weg te zetten. ‘Eigen volk eerst’, riep Flip Dewinter. Bedoelde hij China, waardoor hij zich volgens berichtgeving klaarblijkelijk heeft laten betalen? ‘Nederland op nummer 1’, roept mijnheer Wilders. Echt waar? Terwijl je je door Rusland laat fêteren?
Maar er ligt hier een valkuil op de loer, en teveel linkse mensen tuinen daar in. Ja, het is hypocriet om de nationalist uit te hangen terwijl je feitelijk als agent van een andere staat opereert. Ja, iedereen die geld aan neemt van Poetins politiestaat is sowieso af. Datzelfde geldt natuurlijk ook voor elke politicus die zich laat ‘voorlichten door de Israëlische apartheidsstaat via snoepreisjes. En ja, ik zie fascistische politici graag uitglijden, of het nu over een bananenschil is of over een beschuldiging van omkoping door Rusland. Prima allemaal.
Maar kijk wel uit! Is Russisch geld om fascisten mee in het zadel te helpen werkelijk erger dan Nederlands geld? Is een politicus in dienst van Gazprom per definitie fouter dan een politicus in dienst van Shell, Unilever en de ING? Is het probleem met fascisten hun extreme nationalisme en de onderdrukkingspolitiek die daar uit voortvloeit? Of is het probleem met fascisten dat ze gesponsord worden uit andere landen? Maar als je dat tweede tot probleem verheft, ga je dan feitelijk niet mee in een nationalistische logica waarin zaken vooral problemen zijn als ze ‘van buitenaf’ komen? Echo je dan niet precies dat nationalisme? Zou Baudet zoveel minder gevaarlijk zijn zonder de Russische connectie? Komt de fascistische dreiging, het gevaar voor de vrijheid, in Nederland vooral uit Rusland, of minstens zozeer ook uit Nederland zelf? Leg je, als je de buitenlandse geldbronnen van fascisten zo centraal stelt in je kritiek, het zwaartepunt in je kritiek niet precies verkeerd?
Voor mij zijn Wilders, Baudet, Mona Keijser, Caroline van der Plas, Pieter Omtzigt, Dilan Yesilgöz, vul maar aan en noem maar op, niet fout omdat het mogelijkerwijs spionnen en landverraders zijn. Misschien is Baudet wel een Russische spion, who knows en who cares? Spionnenangst is geen solide antifascistische basis. En het hele begrip ‘landverraad’ is een constructie die nationale loyaliteit veronderstelt, en is dus deel van het probleem. Ik pleeg hopelijk dagelijks landverraad.
Genoemde politici zijn fout, omdat ze extreme en autoritaire nationalisten zijn, of dat nationalisme nu oprecht is of hypocriet. Waar ze hun geld vandaan hebben, zal me ergens worst weten, al gun ik ze natuurlijk de problemen waarin ze verzeild raken als hun financiering omstreden raakt. Elk geld dat in hun zakken belandt is per definitie al net zo fout als de zakken waar het in verdwijnt. Laten we ze bestrijden als de fascisten en fasco-supporters die het zijn.
Peter Storm